Samenvatting

Wij bouwen aan een welvarende provincie voor iedereen, voor nu en voor de toekomst. Voor een economisch én ecologisch duurzame toekomst kijken we vooruit en hebben we te zoeken naar een nieuwe balans, voor onze huidige inwoners en voor toekomstige generaties. Dat is een balans waarin geen grondstoffen worden verspild, waarin onze uitstoot aan broeikasgassen tot nul is gereduceerd, waarin we toegerust zijn op klimaatverandering en zeespiegelstijging en waarin de Zuid-Hollandse natuur gezond en veerkrachtig is. Klimaat, circulariteit en biodiversiteit zijn de onderwerpen die een nauwe relatie hebben met al ons werk. We pakken ze in samenhang aan in onze ambities en opgaven.
Hieronder is beschreven hoe deze relaties eruitzien en wat de stand van zaken op de planvorming rond deze duurzaamheidsthema’s is.

Klimaat
Energietransitie/klimaatmitigatie
De uitstoot van broeikasgassen zoals CO ₂ en methaan zijn belangrijke veroorzakers van klimaatverandering. Daarom sturen wij in al ons beleid en ons handelen op het terugdringen van uitstoot door onszelf en door andere partijen in de provincie. We stimuleren de transitie naar het ontwikkelen en inzet van duurzame energiebronnen in alle sectoren, ook via ons eigen energiegebruik, opdrachten- en aanbestedingsbeleid. Verminderen van de energiebehoefte (Energiebesparing) is een belangrijke pijler.
De inzet van het college is vastgelegd in het Uitvoeringsprogramma Schone energie voor iedereen 2020-2023 en wordt jaarlijks verantwoord via de Meterstand, zie Energie - Provincie Zuid-Holland  .
De plannen en inzet zijn in lijn met het nationale Klimaatakkoord en in het verlengde van Europese afspraken. In 2023 wordt onze inzet doorgelicht en waar nodig en mogelijk herijkt op het nieuwe coalitieakkoord van het Rijk en de Fitfor55- en RepowerEU-ambities van Europa. De provinciale inzet betreft Ambitie 3 voor de verduurzaming van gebouwen, elektriciteit en industrie, legt actief verbinding met de inzet op schone mobiliteit (Ambitie 2), duurzame landbouw en landgebruik (Ambitie 5) en opgaven als biodiversiteit, circulariteit, luchtkwaliteit en klimaatadaptief bouwen.

Klimaatadaptatie
We houden er rekening mee dat het klimaat in Nederland er over een aantal jaren echt heel anders uit zal zien: meer extreme regenbuien, langere droge en hete zomers, minder wateraanvoer via de rivieren en versnelde zeespiegelstijging. Om investeringskeuzes in Zuid-Holland door onszelf en anderen te kunnen laten renderen voor de toekomst, zullen we nú al moeten meewegen hoe deze keuzes kunnen bijdragen aan het verminderen van de effecten daarvan en of investeringen daar ook in de toekomst tegen bestand zullen zijn. Ook in het toekomstige klimaat willen we dat Zuid-Holland een gezonde, veilige en leefbare basis blijft om te wonen, te werken en te ondernemen. Daarom hebben we ons als provincie gecommitteerd aan de nationale doelstelling om in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust te zijn ingericht (Deltaprogramma Ruimtelijke Adaptatie).
Basis voor onze aanpak in alle sectoren is onze Klimaatadaptatiestrategie “Weerkrachtig Zuid-Holland" die in 2019 is vastgesteld. In de begin 2022 vastgestelde “Uitvoeringsagenda Klimaatadaptatie Zuid-Holland 2022-2023" zijn per provinciaal beleidsveld de daarbij behorende acties in de huidige collegeperiode vastgesteld.
Op onder andere het gebied van Bouwen en Wonen, Infrastructuur, Energietransitie, Groen, Waterveiligheid, Waterbeschikbaarheid, en Erfgoed zijn heldere doelen, handelingsperspectief en instrumentarium ontwikkeld, die nu verdere toepassing en uitvoering krijgen als integraal onderdeel van de verschillende beleidsvelden zelf. De integrale verplichting om klimaatadaptief te handelen is geborgd in onder andere het provinciale Omgevingsbeleid, de provinciale Omgevingsverordening en het provinciale Inkoopbeleid. In de ontwikkelde Monitor Klimaatadaptatie kan op provincie-niveau de omvang van de integrale opgave door klimaatverandering worden gevolgd.

Circulair
In 2020 is de strategie “Circulair Zuid-Holland: Samen versnellen” vastgesteld. Hierin is de provinciale ambitie voor een circulaire maatschappij opgeschreven en vertaald naar verschillende inhoudelijke thema’s en actielijnen. Dit vormt het vertrekpunt voor de uitvoering door de provinciale organisatie.
Om de transitie naar een Circulair Zuid-Holland te realiseren, zijn steeds meer opgaven en ambities aan de slag met circulair. Een concernbreed opgaveteam jaagt circulaire ontwikkelingen aan en organiseert enkele zaken centraal.
Om de circulaire doelstelling te behalen, wordt circulair gaandeweg een normaal onderdeel van het werk en de middeleninzet in de ambities. De in 2022 opgestelde agenda biedt voor alle ambities een overzicht van de huidige acties richting een circulair Zuid-Holland en geeft een doorkijk naar kansen voor circulariteit in de toekomst. De agenda laat zien dat de weg richting een circulaire provincie is ingeslagen, maar dat een intensivering en versnelling nodig is om de doelstelling van een volledig circulaire provincie in 2050 te halen. Tegelijkertijd biedt de route naar een circulaire samenleving een uitweg voor meerdere grote opgaven van nu. Een goed voorbeeld is de circulaire landbouw als onderdeel van een nieuw perspectief voor de agrarische sector in onze provincie. Ook helpt circulariteit in het bereiken van de CO ₂ -reductiedoelen.

Biodiversiteit en natuurinclusief
Dit thema is onderdeel van Ambitie 5 Versterken natuur in Zuid-Holland. Biodiversiteit is tot voor kort vanuit deze ambitie in samenwerking met andere opgaven aangepakt op basis van kansen die zich voordeden, zoals bijvoorbeeld trajectaanpak van provinciale wegen, vergroening van bedrijventerreinen en de Groene Cirkel groene gezonde stad.
Zuid-Holland is nauw betrokken bij de totstandkoming van de (eerste) landelijke agenda natuurinclusief en de verdere ontwikkeling daarvan. We werken aan de verdere versterking van de samenhang, sturing en planvorming van biodiversiteit in onze opgaven. Najaar 2022 zal de toekomstverkenning Zuid-Holland Natuurinclusief 2050 worden gepubliceerd. En we zetten stappen naar een Zuid-Hollandse Agenda Natuurinclusief, die voortbouwt op de landelijke agenda en de provinciale toekomstverkenning.