Samenvatting

Algemeen
Voor u ligt de Begroting 2023, deze geeft inzicht in de Zuid-Hollandse opgaven die de provincie aanpakt, hoe zij dat gaat doen en hoeveel financiële middelen daarbij in de periode 2023-2026 ingezet gaan worden. De indeling van de begroting is wettelijk bepaald in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten .

De Begroting 2023 is opgebouwd uit zes onderdelen:
1. Bestuurlijke inleiding
2. Financieel beeld
3. Beleidsbegroting: Ambitieplan
4. Beleidsbegroting: Paragrafen
5. Financiële begroting
6. Bijlagenboek

1) In de bestuurlijke inleiding worden de belangrijkste doelstellingen voor de komende periode weergegeven. Daarnaast wordt op hoofdlijnen ingegaan op een aantal belangrijke ontwikkelingen voor de provincie en wijzigingen in de begroting.

2) In het financieel beeld geeft de provincie inzicht in hoeveel middelen er worden ingezet en de mutaties op het begrotingssaldo en het effect hiervan op de algemene reserve. Bovendien wordt aandacht gegeven aan de lange termijn doorkijk en inzicht in hoe de begroting financieel is opgebouwd.

3/4) De beleidsbegroting, bestaat uit het ambitieplan en de paragrafen.
Een ambitieplan is een samenhangend geheel van beleidsdoelen en beleidsprestaties en bevat per ambitie;

• De doelstelling, in het bijzonder de beoogde maatschappelijke effecten, tenminste toegelicht aan de hand van de bij ministeriële regeling vast te stellen beleidsindicatoren.
• De wijze waarop ernaar gestreefd zal worden die effecten te bereiken, en de betrokkenheid hierbij van verbonden partijen.
• De raming van baten en lasten.

 
Paragrafen
In de begroting worden in afzonderlijke paragrafen de beleidslijnen vastgelegd met betrekking tot relevante beheersmatige aspecten, alsmede tot de lokale heffingen.

Opzet van de begroting
De begroting is qua indeling in lijn gebracht met het coalitieakkoord en het omgevingsbeleid. En bestaat uit 7 ambities:
1. Samen werken aan Zuid-Holland
2. Bereikbaar Zuid-Holland
3. Schone energie voor iedereen
4. Concurrerend Zuid-Holland
5. Versterken natuur in Zuid-Holland
6. Sterke steden en dorpen in Zuid-Holland
7. Gezond en veilig Zuid-Holland.

Hoofdstuk 8 - Financiën en Organisatie - van het Coalitieakkoord 2019-2023 is opgenomen binnen Overzicht Algemene middelen en Organisatie en de paragraaf Bedrijfsvoering.

Opbouw van een Ambitie

• De Ambitie wordt verder uitgewerkt in
  • beleidsdoelen - Wat willen we bereiken?
  • beleidsprestaties - Wat gaan we daarvoor doen?
• Provinciale Staten stelt de uitwerking van de ambities en beleidsdoelen vast, Gedeputeerde Staten stelt de uitwerking van de beleidsprestaties vast.
• Wettelijke Indicatoren worden in de beleidsbegroting in 1 overzicht gepresenteerd.

In de inleiding van elke ambitie staat wat de centrale maatschappelijke opgaven voor de leefomgeving van Zuid-Holland is. De in de ambitie opgenomen beleidsdoelen zijn uitgewerkt naar wat de provincie wil bereiken en met welke partijen wordt samengewerkt. De beleidsdoelen zijn verder uitgewerkt in beleidsprestaties, hier geeft Gedeputeerde Staten informatie aan Provinciale Staten wat er gedaan gaat worden om de beleidsdoelen te realiseren. De inhoud van het Coalitieakkoord 2019-2023 “Elke dag beter, Zuid-Holland” is daarbij leidend.

Omgevingsbeleid en de P&C producten
De begroting is nauw verbonden met het omgevingsbeleid. Er wordt toegegroeid naar een situatie waarin de ambities en de beleidsprestaties van zowel de begroting en het omgevingsbeleid identiek zijn aan elkaar.

Doelmatigheid en doeltreffendheid zijn voor ons belangrijke thema’s. Wij maken inzichtelijker hoe de inzet van onze middelen bijdraagt aan onze beleidskeuzes. We geven dit vorm via de doorontwikkeling van het Omgevingsbeleid. In de Begroting 2020 hebben wij aangekondigd dat Omgevingsbeleid en begroting qua structuur naar elkaar toegroeien. We hebben hierin een forse stap gezet. Beleidsprestaties (begroting) en beleidskeuzes (ontwerp-Omgevingsvisie) zijn grotendeels gelijkgeschakeld.

Verder ontwikkelen wij ook een nieuwe monitor voor de leefomgeving. Hierin wordt op hoofdlijnen duidelijk ‘hoe het er buiten aan toe gaat. De informatie in de monitor kan betrokken worden bij afwegingen om beleidskeuzes of inzet van middelen aan te passen. In de begroting zijn wel indicatoren opgenomen die wettelijk verplicht zijn en die in de financiële verordening zijn opgenomen.

Daarnaast blijven we u uiteraard informeren over doelmatigheid en effectiviteit via bestaande instrumenten. Via de reguliere planning & control cyclus rapporteren wij in voorjaarsnota, najaarsnota en jaarrekening over de voortgang van doelen en inzet van middelen daarbij. En ook het tweejaarlijkse onderzoek naar doeltreffendheid van subsidies is hierbij belangrijk. Een groot deel van onze middelen geven wij immers uit via dit instrument.

Producten binnen de planning & control cyclus
De planning & control cyclus bestaat naast de begroting, kadernota, de voor- en najaarsnota en de jaarrekening uit een 2-tal programma’s die eenmaal per jaar als bijlage bij de begroting aan Provinciale Staten worden aangeboden te weten;

• Programma Zuid-Hollandse Infrastructuur (PZI)
• Programma Zuid-Hollandse Economie (PZE)

De begroting is altijd leidend, hier worden de beleidsdoelen en inzet van middelen in geaccordeerd door Provinciale Staten. Deze wordt tweemaal per jaar bijgesteld door middel van de voor- en najaarsnota. Bij de jaarrekening volgt de beleidsmatige en financiële verantwoording.
De 3 programma's geven hierop een nadere detailuitwerking van beleid naar projecten en de bijbehorende middelen. Daarnaast worden ze ook ingezet voor communicatie naar buiten toe.

In de kadernota wordt een meerjarig financieel beeld gegeven van de financiële positie van de provincie, rekening houdend met (externe) ontwikkelingen en strategische afwegingen.
Tegelijk met de kadernota wordt jaarlijks in het voorjaar een Kaderbesluit Infrastructuur opgesteld. Het Kaderbesluit bevat strategische keuzes rond aanpassing en verdeling van financiële ruimte binnen de ambitie Bereikbaar Zuid-Holland en het Programma Zuid-Hollandse Infrastructuur (PZI) voor zowel instandhouding van infrastructuur als de aanleg van nieuwe infrastructuur. De effecten hiervan, bijvoorbeeld het verschuiven van kapitaallasten, worden opgenomen in de kadernota.

In onderstaand voorbeeld staan welke producten wanneer worden gemaakt voor begrotingsjaar 2023.